การทำความสะอาดที่ดีที่สุดสำหรับคนจัดฟันก็คือ การแปรงฟันนั่นเอง เพื่อกำจัดเศษอาหารที่ติดอยู่ตามเครื่องมือจัดฟันให้หลุดออกไป ด้วยการใช้แปรงสีฟันสำหรับคนจัดฟันโดยเฉพาะ เพราะหัวแปรงแบบนี้ออกแบบมาให้เข้าถึงช่องปาก และช่วยขจัดเศษอาหาร และคราบแบคทีเรียออกจากเครื่องมือจัดฟันได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าการใช้แปรงสีฟันแบบทั่วไป โดยแปรงฟันวันละ 5 ครั้ง เป็นเวลาอย่างน้อย 5 นาที ตั้งแต่ตอนตื่นนอนช่วงเช้า หลังมื้ออาหารทุกมื้อ และก่อนนอน
อุปกรณ์ทำความสะอาดฟันสำหรับคนจัดฟัน
คนจัดฟันควรมีอุปกรณ์ดังต่อไปนี้ เพื่อช่วยทำความสะอาดช่องปากได้ดีและสะอาดมากขึ้น
- แปรงสีฟัน
การเลือกใช้แปรงสีฟันควรเลือกแปรงสีฟันสำหรับคนจัดฟันโดยเฉพาะ หัวแปรงจะเป็นแบบขนแปรงปลายเรียวแหลมมีร่องแบบ V Shape ขนแปรงแบบนี้จะทำความสะอาดได้ดีทั้งเหงือกและฟัน
- แปรงซอกฟัน
แปรงซอกฟัน หรือแปรงระหว่างซอกฟัน เป็นแปรงสำหรับทำความสะอาดซอกฟันหรือเครื่องมือจัดฟันในบริเวณที่แปรงสีฟันทั่วไปทำความสะอาดไม่ถึง วิธีการเลือกแปรงซอกฟัน ให้เลือกขนแปรงที่ทำจากไนลอน ขัดมันนุ่ม มีพื้นผิวแปรงที่เรียบ
- ยาสีฟัน
เลือกยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ เพื่อช่วยปกป้องฟันผุ
- น้ำยาบ้วนปาก
เลือกน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ด้วยเช่นกัน เพื่อป้องกันฟันผุ
- ไหมขัดฟัน
คนจัดฟันสามารถใช้ปลายไหมขัดฟัน (Floss threader) ซึ่งมีลักษณะคล้ายเข็มพลาสติกช่วยนำไหมขัดฟันสอดใต้ลวดดัดฟัน หรือใช้ Super Floss ที่มีลักษณะปลายเรียวแหลม สอดเข้าระหว่างเครื่องมือจัดฟันได้อย่างสะดวกเช่นกัน
- ด้ามยึดไหมขัดฟัน
ด้ามยึดไหมขัดฟันเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยยึดไหมขัดฟันแทนการใช้นิ้วมือควบคุมไหมขัดฟัน เหมาะกับคนที่ไม่ถนัดใช้ไหมขัดฟันทั่วไป หรืออ้าปากได้จำกัด
เทคนิคการแปรงฟันสำหรับคนจัดฟัน
การจัดฟันส่วนใหญ่จะใช้เวลาในการรักษาประมาณ 2 ปีครึ่ง – 3 ปี ฉะนั้นช่วงเวลานี้จึงหมั่นทำความสะอาดช่องปากเพื่อสุขภาพช่องปากที่ดี เพราะเครื่องมือจัดฟันชนิดติดแน่นจะเป็นที่สำหรับกักเก็บคราบจุลินทรีย์และเศษอาหารได้ง่าย ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดฟันผุและเหงือกอักเสบ หากทำความสะอาดไม่ดีอาจมีกลิ่นปาก และเกิดฟันผุขึ้นมาได้ สำหรับเทคนิคการแปรงฟันสำหรับคนจัดฟันให้ทำตามวิธีนี้
- วางขนแปรงที่บริเวณคอฟัน ให้ขนแปรงเข้าร่องบริเวณขอบเหงือกและทำมุม 45 องศา กับแนวแกนฟัน ขยับขนแปรงและหมุนไปมาในช่วงสั้นๆ 6 – 7 ครั้ง และปัดขนแปรงลงไปยังปลายฟัน ทำเช่นนี้กับฟันทุกซี่
- วางขนแปรงบนเครื่องมือจัดฟันรอบๆแบร็กเก็ต ขยับและหมุนขนแปรงไปมาในช่วงสั้นๆอย่างน้อย 10 ครั้ง ทำเช่นเดียวกันนี้ที่บริเวณด้านบน ตรงกลางและด้านล่างแบร็กเก็ตและทุกบริเวณที่มีเครื่องมือจัดฟัน
- วางขนแปรงที่บริเวณคอฟันทางด้านใน (ด้านลิ้น) ให้ขนแปรงเข้าร่องบริเวณขอบเหงือกและทำมุม 45 องศา กับแนวแกนฟัน ขยับขนแปรงและหมุนไปมาในช่วงสั้นๆ 6 – 7 ครั้ง แล้วปัดขนแปรงไปยังปลายฟัน ในฟันหน้าล่างให้ใช้วิธีหมุนวนบริเวณขอบเหงือก
- แปรงฟันด้านบดเคี้ยว ในฟันหลังทุกซี่ เพื่อทำความสะอาดบริเวณหลุมร่องฟันด้านบดเคี้ยว
- ปิดท้ายด้วยการแปรงลิ้นเพื่อกำจัดคราบจุลินทรีย์ที่สะสมและเป็นสาเหตุของกลิ่นปาก โดยเฉพาะบริเวณโคนลิ้นด้านใน
คนจัดฟันทุกคนควรใส่ใจดูแลทำความสะอาดช่องปากอย่างสม่ำเสมอ โดยการแปรงฟันให้ถูกวิธีตามขั้นตอนข้างต้นร่วมกับใช้น้ำยาบ้วนปาก และไหมขัดฟัน ที่สำคัญควรไปพบทันตแพทย์ตามนัดเสมอ เพื่อป้องกันการเกิดปัญหาในช่องปากต่างๆ เช่น กลิ่นปาก, เป็นแผลในช่องปาก, ฟันผุ, โรคเหงือกอักเสบ, เหงือกร่น